SİVAS MADIMAK OTELİ 1993 - İBRET GÖRÜNTÜLERİ

Genclige_armagan
Ahmet Taner Kışlalı Belgeseli 

zarali Halil Ezim Ezim Eziliyor yüregim



Zaralı Halil SÖYLER

AŞİK VEYSEL

Aşık Veysel, hayatini anlattığı bir siirinde "Ücyüz-onda gelmisidim cihana" diyor. Yıl 1894 oluyor hesapca. Sivas'a bagli Sarkisla ilcesinin Sivrialan Koyunde dunyaya gelmis. Anasi Gulizar, bir yaz gunu koy dolaylarindaki Ayipinar merasina koyun sagmaya gittiginde; oracikta bir yol ustunde dogurmus Veysel'i. Gobegini de kendi eliyle kesmiş. Yaman kadinmis Gulizar ana. Bebesini bir caputa sarip yuruye yuruye koye donnus. Babasl Ahmet; bebenin adini Veysel koymus. Yillar gecmis aradan buyumus, konusmus, yurumus Veysel cocuk. Boylece yedi yasina varmls. O yll bir cicek hastaligi salginı olmus Sivas'ta. Kucuk Veysel de yakalanmis. Sol gozunde ,cicegin beyi cikmis kendi deyimiyle... Göz akip gitmis. Sag gozune de perde inmis, onceleri. Yalniz ışığı secebiliyormus, bu gözüyle. Babasina "Çocuğu Akdagmadeni'ne götür, orada bu gozunu acacak bir doktor var." demisler. Sevinmis Ahmet emmi. Gel gor ki talihsizlik yine yakasml blrakmamls Veysel'in. Bir gun inek sagarken babasl yanina gelmis. Veysel ansizin donuverince; yakinda bulunan bir degnegin ucu oteki gozune girivermis. O goz de aklp gitmis boylece. Veysel'in Ali adinda bir agabeyisi ve Elif adinda bir kizkardesi varmıs. Hepsi cok uzulmusler Veysel'in kotu kaderine.

Babasi merakli adammis. Halk ozanlarindan siirler okuyup ezberleterek avutmaya calismis oglunu. Sivas'in koyleri saz sairleriyle dolu. Onlar da ara slra gelip Ahmet emminin evine ugrarlarmls. Veysel ilgiyle dinlermis calip soylediklerini. Babası, oglunun ilgisini gorunce; bir saz allp vermis ona. Ilk saz derslerini, babasinin arkadasi olan Camsih'li Ali Aga'dan almls. Ve gitgide, kendini iyice saza vermis Veysel. Unlu Halk ozanlarinin siirlerini callp soylemis bir zaman. Yirmibes yasindayken (1919) anasi, babasi Veysel'i Esma adinda bir kızla evermisler ve kisa sure sonra ikisi de gocup gitmis bu dunyadan (1921). Aci ustune aci gelmis, ama bitmemis talihin kotu oyunu. Ikinci cocugu on gunlukken, anasinin memesi agzina tikanarak olmus, ardindan da karisi yanasmalariyla evden kacmis. Bu olay cok koymus Veysel'e. Daha dertli olmus ve iyice icine kapanmis. Karisi koyup gittiginde bir kizi varmis Veysel'in. Daha bir yasini bile bitirmemis. Iki yil kucaginda gezdirmis Veysel, ne care o da yasamamis. Bu siralar Veysel'i yeniden evermisler. Bu karisi cocuk vermis Asiga. Biri olmus, iki oglan, dort kiz, altisi sag. Onlar da 18 torun vermis Veysel'e.

Asik Veysel, Cumhuriyetin Onuncu ylldonumune rastlayan 1933 yilina kadar, baska ozanlarm siirlerini calip soylemis. Kendi deyislerini soylemekten utanir, cekinirmis. O ylllarda sairlerimizden rahmetli Ahmet Kutsi Tecer tanimis Veysel'i. Onun isik tutuculuguyla Veysel'in siirleri aydinliga kavusmus. Veysel; sairliginin gelismesinde Tecer'in buyuk yardimlarini gordugunu soylerdi her zaman. Veysel'in gun isigina clkan ilk siiri Gazi Mustafa Kemal Pasa icin soyledigi: "Turkiye'nin ihyasi Hazreti Gazi" misrasiyla baslayan siirdir. Bundan sonra butun yazdiklarini calip soyler olmustu. 1933 yilina kadar, koyunden disari hemen hemen hic cikmadigi halde; bundan sonra butun yurdu dolasmis, yurdunun cesitli sehirleriyle kasabalarini, koylerini yakindan tanimistir. Halk ozanlarindan en cok Karacaoglan'i, Yunus'u, Emrah'i, Dertli'yi severdi. Cagimizin ozanlarindan Ahmet Kutsi Tecer'in ayri bir yeri vardı Veysel'de. Onun araciligiyla Koy Enstitulerinde bir sure saz ogretmenligi de yapmisti Veysel. Sirasiyla Arifiye, Hasanoglan, Cifteler, Kastamonu, Yildizeli, Akpinar Koy Enstitulerinde bulunmustu. 1952 yilinda istanbul'da buyuk bir jubilesi yapllan Aslk Veysel'e 1965 yllinda Turkiye Buyuk Millet Meclisi, "Anadilimize ve Milli Birligimize yaptığı hizmetlerden dolayi" ozel bir kanunla vatani hizmet tertibinden aylik baglamisti.

Veysel'in bir baska ozelligi daha vardi; koyunde ve cevresinde ondan once bir tek meyve agaci olmadigi halde, Sivrialan'da ilk meyve bahsesini o yetistirmisti. Hem oyle bir bahce ki, icinde elmadan kaylslya, kirazdan cevize kadar turlu turlu meyve ve cicek vardl. Veysel, kardeslerinin yardimiyla bu bahceyi yapmaya basladigi zaman koyluleri "Atalarimiz bunca yil boyle bir is yapmamislar, su kor adam onlardan iyi mi bilecek ki boyle ise kalkisti?" demisler. Birkac yil sonra agaclar yetismis, meyve vermis. Koyluler onceki dediklerini hatirlayip utanmislar ve bu defa "O kor degilmis, meger kor olan bizmisiz diyerek Asik Veysel'i kutlamislar. iste boylesine uzage goren bir insandi o... Yetmis yil karanlik bir dunyada yasadi (ölümü 21 Mart 1973). Fakat karanlik gozlerindeydi yalniz, ici apaydinlikti, siirleri de oyle... Halk siirimizin bu guclu ozani yarim yuzyili askin bir sure yazdiklariyla, calip soyledikleriyle cevresine isiklar sacti. Sanirim simdi de mezarinda son uykusunu isiklar isinde uyuyordur. Yalniz cagimizda yasayanlar degil, bizden cok sonra yasayacaklar da "Dostlar Beni Hatirlasin" siirini unutmayacaklar ve her zaman rahmetle anacaklardir.

Kaynak : Aşık Veysel



İzin ver hey ağam ben de gideyim - Çukurova yöresi

İzin ver hey ağam ben de gideyim
Ah çekip de arkam sıra ağlar var
Bakarım bakarım sılam görünmez
Aramızda yıkılası dağlar var

Coşkun sular gibi akıp durulma
Kuru yaprak gibi esip savrulma
Nerde güzel görsen ona çevrilme
Bizim ilde cana kıyar beyler var

Karşıdan karşıya yanar bir ışık
Bunu söyleyenin dilleri aşık
Bir bugday benizli zülfü dolaşık
Gitme diye beni yolda eğler var

Karac'oğlan der ki kendim öğeyim
Taşlar alıp kara bağrım döğeyim
Güzel sevme derler nasıl sevmeyim
Kaşlar arasında çifte benler var

Karacaoğlan




Büyük bir halk şairi olan Karacaoğlan'ın hayatı üzerine yapılan araştırmalarda kesin bir bilgi yoktur. Son yıllarda yapılan araştırmalarda ve şiirlerinde yapılan incelemelerden onun 1606 da doğmuş 1670 yılında ölmüş olduğu tahmin edilmektedir. Her nekadar doğduğu yer bilinmiyorsa da öldüğü ve mezarının bulunduğu yer bellidir. Kendisinin Güney Anadolu'da yaşayan Türkmen aşiretinden olduğu daha doğrusu İçel'li olduğu muhakkaktır.?iirlerinden anlaşıldığı kadarıyla kendisi pek çok yer gezmiş,aşkı ve tabiat sevgisini yaşadığı hayatı, çağının konuşma dili ile öz türkçe olarak işlemiş ve anlatmış bir halk şairidir.
Bugün kesin olarak bilinen bir şey varsa o da mezarının İçel'in Mut İlçesi'ne bağlı Karacaoğlan Köyü'ndeki Karacaoğlan tepesinde Karacakız tepesi ile karşı karşıya olduğudur.
Mezar 1997 yılında anıt mezar haline getirilerek Kültür Bakanı İstemihan Talay tarafından ziyarete açılmıştır. Karacaoğlan aynı zamanda tarihte heykeli dikilen, bilinen ilk ozandır. İçel'in Mut İlçesine Heykeltraş Prof.Hüseyin GEZER tarafından yapılan heykeli 8 haziran 1973 günü dikilmiştir.Yörede onun şiirlerinden pek çoğu halk arasında söylenir bazıları türküleştirilmiştir.

Çeşitli kaynaklara göre Kozana bağlı Feke İlçesi'nin "Gökçe" köyünde, "Mamalı" da, "Binbuğa"da, "Erzurum"da "Zobular"da, "Gökçeli"de, "Varsak da, hatta "Belgrad"da doğduğu öne sürülmüştür. Fakat, kanımızca en sağlam ve eski kaynak, Akşehirli Ahmet Hamdi Efendi'nin hatıra defteri olup, inandırıcı delillere da-yanmaktadır. Hamdi Efendi, Varsak köyünde 1876 da hatıra defterine şu satırları kaydetmiştir: "Malum ola ki Karacaoğlan Varsak karyesinde dünyaya gelüp babası Türkmen aşiretinden Kara İlyas, fakir-el hal olmağla sayd-ü şikarla taayyuş eder olup 1013 (M .1604) tarihinde Kozan dere-beylerinden Hüsa m Beyin sayıl namıyle tut-kap asker devşirdiği hengamda İlyas dahi tutulup götürülerek orada gaip olduğu için lakapları Sayıloğlu kaldığı ve el- yevm karyei mezbur hanedanı Sayılzade Mehmet Efendi'den anlaşılmıştır. Karacaoğlan'ın ismi Hasan olup öksüz büyümüş. Vechen karayağız ve fakir çocuğu olduğu için buna Karacaoğlan denülüp böylece anıldığı. Karacaoğlan delikanlı iken munis ve zeyrekliği hasebiyle ol vaktin karye ağalarından serdengeçti Osman Ağa Karaca Oğlan'ı evlatlık şekliyle diğer fakir bir aile kızıyle teehhül ettirmiş ise de kız hor ve çirkin olduğundan Kara caoğlan babası gibi Sayıl askerliğine tutulacağını anlayup yirmi dört yaşında Varsak'tan firar-la mekanın gaip ederek, encam Maraş'ta Zülgaroğlu (Zülkadir olacak) Hüsam Bey' in himayesinde altı sene teehhül ümidiyle kalıp, teehhül ümidi münkesir olunca ora-dan müfarekatla yine geşt-i diyara başlayıp on dokuz sene sonra vatanına gelmişse de fazla barınamayıp elli beş yaşında Tarsus tarikıyla tekrar geşt-i diyara der-ban oldu-ğu (1)", kayıtlıdır. Han Mahmut adli halk hikayesinde ve diğer bazı anlatımlarda Karacaoğlan'ın Tarsus'ta Karaca Kız adındaki bir yörük beyi'nin kızına aşık olduğu, vermedikleri için kızın, arkasından da Karacaoğlan'ın Kırklar mağarasına, bazı kaynaklara göre de Eshab-ı Kehf Mağarasına çekilerek orada öldüğü rivayet olunur. İshak Refet Işıtman ise, 1933 yılında yayınladığı Karacaoğlan adlı eserinin 33. sayfasında "?airin menkıbeleri arasında Karaca Kız adlı birisini sevdiği söylenir ve ölünceye kadar bu sevginin devam ettiği, fakat birbirlerine kavuşamadıkları, en sonunda Karacaoğlan'ın bir tepeye, Karaca Kız'ın da onun karşısındaki bir tepeye gömüldükleri anlatılır. Bu tepeler Çukurovada imiş", demektedir. Bizim görüşümüze göre buradaki Çukurova'dan Çukur Köyü'nün anlaşılması gerekir. Zira Çukur köyü (şimdi Karacaoğlan) Karaca Kız ve Karacaoğlan Tepeleri'nin düzlüğündedir. Fuat Köprülü'nün araştırma yaptığı dönemlerdeki ulaşım imkanları dikkate alınırsa, Mut İlçesi dahi belli çevre dışında bilinmezken Çukur köyünün bir araştırmacı için bilinmesi elbette mümkün değildir. Esasen şimdiki Çukur (Karacaoğlan) köyü 1286 yıllarında Sarıkavak beylerinden Hacı Kadir ağa zamanında eski yerinden nakledilmiştir. Karacaoğlan tepesinin birkaç kilometre kuzey batısına düşen eski Çukur içme ve kullanma sularını sarnıçlardan sağlayan bir kıraç yayladır. Sarıkavak beylerinin yaylası olan bu köyün 8 kilometre kadar doğuya nakledilmesinin bir de hikâyesi vardır. Rivayete göre köyün çobanı, sürünün içinden bir tekenin sık sık ayrılarak sakalı ıslanmış şekilde geriye döndüğünü görür ve merakla takip eder. Görür ki şimdiki köyün hemen yakınında bir kaynak vardır ve teke tesadüfen bulduğu bu kaynaktan iç güdüsüyle şaşırmadan gidip, suyunu içtikten sonra dönmektedir o Bundan sonra sadece yazları oturulan eski Çukur su kaynağına yakın yerde yeniden iskân sahası haline getirilir. Köy devamlılık kazandıktan sonra halk Karacaoğlan mezarını adeta ziyaretgâh haline getirmiş, ona evliyalık izafe etmiş, tepenin adına zamanla Erenler Tepesi de denmeye başlanmıştır

Kaynak : Karacaoğlan

KARACAOĞLAN

KuyuDibin'de İsyan Etme boşuna düştün bir kere ...
Akıtılacak Yaş kalmadı Gözlerinde, çıkış yok! dönemezsin geriye...